''Kosmiczne dziewczyny'' z płońskiego I LO. Maria i Julia i ich wkład w misję IGNIS

To duża rzecz, kiedy o dwóch nastolatkach z powiatu płońskiego, uczennicach I Liceum Ogólnokształcącego im. H. Sienkiewicza w Płońsku mówi świat astronautyki. A tak jest w przypadku Marii Kamińskiej i Julii Nowickiej, które wygrały konkurs „Prosty eksperyment – kosmiczne odkrycie”, a ich uczniowskie doświadczenie mógł przeprowadzić polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, zapisujący właśnie nowy rozdział w historii polskiej kosmonautyki jako drugi Polak w kosmosie i pierwszy na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. 

Przedstawmy bohaterki tego artykułu. 17-letnia Maria Kamińska wraz z 16-letnią Julią Nowicką uczą się w klasie o profilu matematyczno-fizycznym z rozszerzonym językiem angielskim. Obecnie zdały do klasy trzeciej. Pierwsza z nich pochodzi z gminy Płońsk i mieszka w Cieciórkach, z kolei druga jest z Baboszewa. W tym roku został one laureatkami konkursu ''Prosty eksperyment - kosmiczne odkrycie'' zorganizowanego przez Polską Agencję Kosmiczną (POLSA) i Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii. 

- Polegał on na stworzeniu krótkiego doświadczenia, które będzie wykazywało różnicę zachowania zjawiska na Ziemi z tym w warunkach mikrograwitacji. Proces oceny składał się aż z pięciu etapów, a w tym ostatecznym o możliwości przeprowadzenia tego eksperymentu zadecydowali eksperci NASA. Udało nam się pokonać wielu uczestników z całej Polski i wygrać. Z naszym eksperymentem trafiłyśmy do grona trzech w kategorii senior, które Sławosz wykonał na żywo podczas połączenia w EC1 w Łodzi - mówi nam Maria Kamińska, z którą udało nam się porozmawiać w okresie wakacyjnym. 

Na zdjęciu z lewej Maria Kamińska, obok niej siedzi Julia Nowicka [fot.: zbiory EC1 w Łodzi]

Na czym dokładnie polegało doświadczenie opracowane przez uczennice płońskiego ogólniaka? - Nasz eksperyment wykazywał, jak tutaj proste zjawisko na Ziemi, jakim jest zamieszanie wody w kubeczku poprzez słomkę, które powoduje wir, zupełnie odbiega swoim zachowaniem w stanie nieważkości. Na orbicie spowodowało to oddzielenie się wody i powstanie mniejszych kul (sfer) płynu. Niestety na ISS nie było dostępu do odpowiedniej słomki, dzięki której ten eksperyment mógł wyjść jeszcze bardziej spektakularnie. Doświadczenie to zyskało wielkie uznanie wśród ekspertów, szczególności za swoją innowacyjność, którzy również głowili się nad zachowaniem tego zjawiska, gdyby rurka posiadała mniej właściwości hydrofobowych. Doświadczenie to niezwykle dużo nas nauczyło, a wnioski z niego wyciągnięte stworzyły nowe pomysły na coraz to bardziej skomplikowane projekty - tłumaczy Maria. - Łączenie się ze Sławoszem, pierwszym Polakiem na ISS, to niezwykłe wydarzenie, które wywarło na mnie niemałe wzruszenie. Jest to coś niesamowitego, że w tak młodym wieku, mogłyśmy mieć swój wkład w kosmiczną misję IGNIS. Uczucia, które Nam towarzyszyły, były dosłownie pozaziemskie. Wyciągniemy z tej misji ogromną wiedzę i motywację do działania w kierunku kosmicznych technologii - kontynuuje laureatka.

reklama

Zapytaliśmy, jak na to osiągnięcie zareagowało najbliższe środowisko. - Przyjaciele jak i społeczność szkolna byli z nas dumni, wspierali nas i cieszyli się razem z nami z tak niezwykłego sukcesu! Dyrektor naszego liceum, Krzysztof Grzymała, okazał nam nieocenione wsparcie podczas procesu rekrutacji. Wypytywał o wszystkie szczegóły, i tak jak my nie mógł doczekać się końcowych wyników. Rodzice są przeogromnie z nas dumni i starają się rozwijać nasze zainteresowania, które właśnie zmierzają w kosmicznym kierunku - przyznaje jedna z dziewcząt, które zbierają zewsząd gratulacje za to niebywałe osiągnięcie.   

W przestrzeni lokalnej o komentarz do wyczynu Marii i Julii poprosiliśmy Adama Derdzikowskiego, popularyzatora astronomii, założyciela i opiekuna Płońskiego Koła Miłośników Astronomii, koordynatora obserwatorium i planetarium w Płońsku.

- Po pierwsze, gratuluję obydwu uczennicom I LO bardzo dobrego pomysłu. Nie dziwię się, że eksperyment został wybrany do przeprowadzenia na żywo podczas połączenia z naszym astronautą, bo był on pomyślany w minimalistyczny sposób. A prostota jest w fizyce bardzo istotną sprawą. Trudno było obserwować efekty doświadczenia ze względu na charakter wydarzenia, ale Sławosz Uznański-Wiśniewski opowiedział o efektach, które widział - tzn. o przeważającej w tych warunkach sile napięcia powierzchniowego wody, która w stanie mikrograwitacji zachowuje się zupełnie inaczej niż na Ziemi. Na Ziemi w tym eksperymencie dominowałyby siła ciążenia i siła odśrodkowa, natomiast  w przestrzeni kosmicznej, przy interakcji z intensywnie poruszającą się słomką, woda dzieli się na krople różnej wielkości i potrafi uciec z kubka, co mogliśmy zobaczyć na żywo. Eksperyment dodatkowo miał inny ważny aspekt - zachowanie cieczy w warunkach mikrograwitacji jest bardzo istotne z punktu widzenia projektowania różnych systemów, które znajdą się na wyposażeniu przyszłych misji kosmicznych. Tak więc ten eksperyment bardzo dobrze wpisywał się w prace badawcze jakie były i są prowadzone na tej i poprzednich stacjach kosmicznych.

reklama