Rozbiórek dokonuje się po to, aby postawić w miejsce starego budynku nowe zabudowanie bądź zyskać więcej wolnego terenu. Budynek rozbiera się również wtedy, kiedy użytkowanie obiektu budowlanego staje się niebezpieczne. Najczęściej jednak na działce budowlanej rozbierane bywają stare budynki gospodarcze po to, aby można było zabrać się za budowę nowego domu. Od czego zacząć przedsięwzięcie rozbiórki?
Czy na to, aby rozebrać budynek, potrzebne jest pozwolenie? Czasami tak, a czasami wystarczy tylko zgłoszenie prac rozbiórkowych. W jeszcze innych przypadkach zaś nie trzeba przechodzić żadnych formalności w tej sprawie. To, jak będzie to wyglądało, zależy od tego, jaki obiekt ma być rozbierany.
Na ogół, jeśli budynek ma więcej niż 25 m² powierzchni i powyżej 8 metrów wysokości oraz stoi blisko granicy działki, czyli w odległości mniejszej niż połowa wysokości, wymagane jest pozwolenie na wykonanie rozbiórki.
Jeżeli mowa o obiekcie budowlanym o powierzchni większej niż 25 m² , ale jego wysokość nie przekracza 8 m wysokości i znajduje się w odległości od granicy działki nie mniejszej niż połowa wysokości, wystarczy jedynie zgłoszenie zamiaru rozebrania budynku.
Z kolei nie wymaga formalności sytuacja, gdy rozbiórka dotyczy obiektu, który nie przekracza 25 m².
Bez względu jednak na to, jakie są wymiary obiektu i jaka jest odległość od granicy działki, jeśli tylko budynek wpisany jest do rejestru zabytków, zawsze wymagane jest uzyskanie pozwolenia.
Jedyną sytuacją, która usprawiedliwia rozpoczęcie prac przed otrzymaniem formalnej zgody, jest ta, kiedy brak działań rozbiórkowych stanowiłby zagrożenie bezpieczeństwa, np. budynek mógłby się zawalić. Nawet wtedy jednak powinniśmy otrzymać stosowne oświadczenie rzeczoznawcy. W przeciwnym razie podjęcie prac przed otrzymaniem urzędowej zgody będzie budowlaną samowolą, zagrożoną konsekwencjami prawnymi.
Pozwolenie na rozbiórkę uzyskać można po złożeniu odpowiedniego wniosku. Wniosek skierować trzeba do urzędu miasta lub starostwa. Do wniosku trzeba też dołączyć odpowiednie dokumenty, między innymi szkic usytuowania obiektu, opis zakresu i sposobu prowadzenia prac, wszelkie ewentualne dodatkowe pozwolenia (np. właściciela budynku), uzgodnienia czy dokumenty, które wymagane są przepisami szczególnymi.
Na formalną decyzję czeka się około miesiąca, a szczególnie skomplikowanych sytuacjach czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do dwóch miesięcy.
Zgłaszając zaś jedynie zamiar rozbierania budynku, nie czeka się na oficjalną zgodę, lecz na ewentualne uwagi czy zastrzeżenia. To one mogą ewentualnie opóźnić rozpoczęcie rozbiórki, jednak ich wyjaśnienie jest konieczne. Urzędnicy mają na wniesienie zastrzeżeń 30 dni. Trzeba zatem przeczekać ten okres i dopiero po tym czasie, o ile nie będzie przeciwwskazań, można rozpocząć prace.
W przypadku, kiedy ani pozwolenie, ani zgłoszenie zbiórki nie jest wymagane, to kiedy rozpoczną się prace, zależy oczywiście od nas.
Jeszcze zanim w ogóle rozpoczną się roboty, trzeba zadbać o to, by możliwe było odpowiednie obchodzenie się z generowanym w ich trakcie gruzem. Jeżeli rozbiórki dokonuje kierownik budowy wraz z ekipą budowlaną, jako wytwórca odpadów powinien zadbać o kontenery na gruz. Jeśli zaś budynek nie wymagał nawet zgłoszenia i za roboty rozbiórkowe zabieramy się samodzielnie, mając do dyspozycji odpowiednie narzędzia, o kontenerze pomyśleć musimy sami. Kontener wynająć można od firm utylizujących gruz, np. gruzar.pl. Czasami, zamiast kontenera, wybór pada na worek bigbag. Jest on mniejszy i zgrabniejszy od kontenera, jednak sprawdzi się przy rozbiórkach niewielkich obiektów, np. małych altanek działkowych. Niezależnie od tego, czy chodzi o kontener, czy worek, wynajęcie pojemnika nie tylko stworzy możliwość przechowywania odpadów z rozbiórki, a więc i bieżącego porządkowania terenu, ale też rozwiąże problem z tym, co dalej zrobić z odpadami. Wywóz gruzu bowiem zwykle wliczony jest w cenę wynajmu pojemnika i nie trzeba się martwić o wywózkę.
Nie ruszymy z pracami rozbiórkowymi, jeżeli nie zadbamy o kwestie formalne. Ich zaniedbanie może mieć poważne skutki, od grzywny, po karę aresztu, a nawet pozbawienia wolności. Samowola budowlana zdecydowanie nie jest ryzykiem, które warto podejmować. Równie ważne jest utylizowanie odpadów zgodnie z literą prawa. Kontener lub worek bigbag jest niezbędny. Wynająć można je od specjalistycznych przedsiębiorstw jak gruzo.pl. Zaletą wynajmu pojemnika na gruz jest fakt, że wywóz odpadów z rozbiórki stoi wówczas po stronie firmy, która wynajmuje nam pojemnik, co jest w wielu przypadkach bardzo wygodne.