Sierpień to miesiąc m.in. lokalnych obchodów rocznicy wojny polsko-bolszewickiej i Bitwy Warszawskiej roku 1920. Nie inaczej było też dzisiaj w Sochocinie, gdzie tamtejsza społeczność spotkała się na parafialnym cmentarzu, aby oddać hołd żołnierskim bohaterom. 

- Stajemy przed grobem żołnierzy Wojska Polskiego, którzy polegli w obronie ojczyzny w 1920 roku, aby oddać im hołd. Pochylamy głowy w zadumie, mając serca przepełnione wdzięcznością i pamięcią dla wszystkich, którzy w walce sprzed 104 laty spełnili swój patriotyczny obowiązek wobec ojczyzny, składając na jej ołtarzu największy dar jaki mieli - własną krew i życie

- podkreślał Jacek Podgórski, burmistrz miasta i gminy Sochocin. - Choć polegli to jednak zwyciężyli... - dodawał przed modlitwą w intencji walczących w 1920 roku ks. Czesław Stolarczyk, proboszcz sochocińskiej parafii. 

- W tych sierpniowych dniach Polacy zbawili Europę powstrzymując bolszewicką nawałnicę i przechodząc zwycięsko czas wielkiej narodowej próby. Niech czyny tych wszystkich, którzy przed 104 lat przyczynili się do zwycięstwa - m.in. tu w Sochocinie nad Wkrą i innych polach bitewnych w wojnie 1920 roku - pozostaną na zawsze żywą treścią historycznego dziedzictwa naszego narodu - kontynuował burmistrz Podgórski.  

Władze samorządowe dziękowały mieszkańcom za dziękował za kultywowanie pamięci o tym ważnym w dziejach polskiego oręża wydarzeniu. 

- Tu na cmentarzu w Sochocinie od niedawna leżą ci, których znamy już z imienia i nazwiska. Przez wiele lat był to grób nieznanego żołnierza, a dziś możemy oddać hołd tym, którzy tu rzeczywiście polegli, tym którzy za ojczyznę, za swoje rodziny, za katolicką wiarę złożyli najwyższą ofiarę. Oddajemy honory tym, którzy polegli pod Sochoniem, pod Jońcem, pod Borkowem nad Wkrą - wskazywał wicestarosta Jacek Ryziński. 

[FOTORELACJA]1307[/FOTORELACJA]

* W sierpniu 1920 roku w rejonie Sochocina miały miejsce gwałtowne walki z wojskami bolszewickimi. Walki w rejonie Sochocina należały do jednych z najważniejszych w tej wojnie. Pierwszą polską kontrofensywą w kluczowym momencie tej wojny były działania 5. Armii generała Władysława Sikorskiego, które nazwane zostały później Bitwą nad Wkrą. Generał Sikorski pisał w swoich wspomnieniach o tych decydujących momentach: Skierowując 13 sierpnia gen. Krajowskiego do okolic Sąchocina, zdawaliśmy sobie sprawę z trudności, jakie jemu i prowadzonej przez niego grupie przypadną przez to w udziale.

Walki w rejonie Sochocina należały do bardzo ciężkich i niezwykle krwawych. W opracowaniu tego tematu znalazł się następujący zapis: Gdy gen. Krajowski stwierdził, że skrzydło 15 Armii Korka jest odsłonięte, przerwał marsz ku północy i zarządził odwrotny ruch swoich oddziałów, by uderzyć na skrzydło 15 Armii w rejonie Sochocin–Ojrzeń. Późną nocą z 14 na 15 sierpnia 145 pp ppłk. Rachmistruka, idący w przedniej straży 18 DP, uderzył na Sochocin. Zdobył go o godz. 3 nad ranem w boju na bagnety, tracąc 6 oficerów i 60 żołnierzy.

Warto wspomnieć, że w ręce naszych żołnierzy wpadły znaczne ilości materiałów wojennych oraz zdobyto wielu jeńców.

Nie można też zapomnieć o postawie wielu mieszkańców Sochocina, którzy pomagali żołnierzom w okresie walk. W monumentalnym dziele dotyczącym udziału ludności cywilnej w wojnie 1920 roku czytamy: Mieszkańcy Sochocina, pomagając polskim żołnierzom w spaleniu mostu na Wkrze, uniemożliwili bolszewikom szybkie zajęcie Płońska, klucza całego lewego skrzydła 5 Armii.

Według ''Listy strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920'', opracowanej przez Wojskowe Biuro Historyczne w 1934 r., w Sochocinie w dniach 14–19 sierpnia 1920 r. poległo lub zmarło na skutek odniesionych ran 16 żołnierzy WP.

Czy ich poświęcenie było potrzebne? Bez wątpienia tak. Odważne parcie 18 DP na przeciwnika, rzucenie się na niego w momencie, w którym spodziewał się wyłącznie obrony, przesądziło o zwycięstwie. A zwycięstwo zawsze kosztuje, zawsze ma swoją cenę. Poza odwróceniem losów wojny na północnym odcinku frontu i przyczynieniem się do zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej, walki nad Wkrą przyniosły również olbrzymie zdobycze w broni, amunicji, materiałach wojennych i jeńcach. Bez wątpienia, zarówno walki pod Sochocinem, jak i na terenie sochocińskiej gminy, były jednymi z przełomowych w wojnie roku 1920.

***

* Źródło:

Władysław Sikorski, Nad Wisłą i Wkrą, studium z polsko-rosyjskiej wojny 1920 roku.
Janusz Szczepański, Wojna 1920 roku na Mazowszu i Podlasiu.
Janusz Szczepański, Społeczeństwo polskie w walce z najazdem bolszewickim w 1920.
Michał Marian Grzybowski, Aleksander Kociszewski, Sochocin na przestrzeni wieków.
Lista strat Wojska Polskiego, Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920.
Materiały Urzędu Gminy Sochocin.

REKLAMA