Niepewny spokój... Czy zmarłych z części grobów na płońskim cmentarzu trzeba będzie przenieść?!

W zasadzie każdy pogrzeb kończy się słowami ,,spoczywaj w spokoju”. Niestety ta przenośnia może nie znaleźć potwierdzenia, jeśli chodzi o 174 zmarłych pochowanych na płońskim cmentarzu parafialnym. Po wielu latach okazało się, że ich pochówku dokonano niezgodnie z prawem administracyjnym. Cała sprawa wygląda dość dziwnie, bo ciągnęła się kilkanaście lat, a przez ten czas pojawiały się sprzeczne decyzje. Oto, co mówią same zainteresowane strony.

W roku 2005 płoński sanepid wydał zakaz pochówków w odległości nie mniejszej niż 50 metrów od budynków mieszkalnych. Dotyczyło to zwłaszcza posesji przy ulicy Kopernika, ale nie tylko. Poprzedni proboszcz Parafii pw. św. Michała Archanioła w Płońsku ominął ten zakaz opierając się na analizach prawnych, z których wynikało, że taki zakaz dotyczy tylko nowo powstających cmentarzy. Dalej było jak było, prawo sobie, Kościół sobie.

W 2014 roku miejscowy sanepid wycofał poprzednią decyzję o zakazie pogrzebów. Czyli de facto zatwierdził zgodę na powstanie grobów w spornej strefie. Decyzja sanepidu wynikała z faktu, że Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny stwierdził nieważność ustaleń jednostki podrzędnej. Następnie Główny Inspektor Sanitarny utrzymał w mocy decyzję o anulowaniu zakazu pochówku w odległości nie mniejszej niż 50 m od posesji znajdujących się przy cmentarzu. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z powództwa właścicieli domu sąsiadującego z cmentarzem.

W 2017 roku sąd odrzucił decyzje wydane przez administrację państwową i wydał wyrok przyznający rację powódce. I wszystko bardzo się skomplikowało. Wyrok Sądu Administracyjnego oznaczał bowiem, że pochówków dokonano wbrew prawu, a zatem groby powinny zostać usunięte ze spornej strefy. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że właściciele posesji przylegającej do płońskiego cmentarza wystąpili na drogę prawną, domagając się zamknięcia całego cmentarza.

Powiatowy inspektor sanitarny sprzeciwia się temu żądaniu. W przypadku cmentarzy komunalnych decyzje o ich zamknięciu podejmują rady gminy lub miasta. Cmentarz parafialny mogą zamknąć władze kościelne. No i oczywiście sąd - wydając taki wyrok. Jak będzie? Trzeba czekać. Choć strona kościelna usiłuje znaleźć porozumienie z mieszkańcami, którzy wystąpili na drogę prawną.

W obecnej sytuacji nie wyklucza się, że 174 osoby pochowane w 124 grobach będą przenoszone. Tylko gdzie? Miejsca na cmentarzu parafialnym już nie ma. Jest oczywiście forma zadośćuczynienia za taką ''samowolkę budowlaną”. Ale to już kwestia dogadania się obu stron. A jak widzą ten problem ci, których on dotyczy?

Ostatnio wniesiono wniosek do PPIS w Płońsku o zamknięcie cmentarza parafialnego w Płońsku . Wniosła go osoba fizyczna będąca w sporze z Parafią pw. św. Michała w Płońsku . Spór dotyczy zachowania strefy ochronnej pomiędzy zabudową mieszkalną a cmentarzem. Zgodnie z wyrokiem NSA w Warszawie z lutego 2021 r., który nakazał parafii zakaz pochówków w spornej strefie i wytworzenie pasa ochronnego od istniejących zabudowań sąsiadujących z cmentarzem. Natomiast nie zabronił pochówków w innych częściach nekropolii. PPIS w Płońsku po zapoznaniu się z dokumentami i po rozmowach ze stronami sporu nie widzi aktualnie podstaw do podjęcia decyzji o zamknięciu. Nie ma także zagrożeń co do życia i zdrowia mieszkańców . Wymagane jest zachowanie jak najdalej idącej ostrożności i wnikliwego rozpatrzenia sprawy ponieważ działania takie mają ważny aspekt społeczny - mówi PwS dr Krzysztof Bielski, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Płońsku.

Właściciel posesji przy ul. Kopernika, która przylega do cmentarza, nie kryje swojego żalu: - Przez lata czułem smród palących się zniczy i rozkładających się ciał. Na dziś dzień mamy grobowce 3, 4 metry od naszego domu. Obecny proboszcz powinien zrozumieć, że trzeba naprawić błędy także jego poprzedników. Wyrównać nam poniesione straty, zadośćuczynić za samowolę, za naszą udrękę.

Niestety, odpisał nam, że nie będzie z nami rozmawiał, ale zaakceptuje wyrok sądu. Obecnie czekamy na skierowanie sprawy do sądu o odszkodowanie, a także zwrot poniesionych kosztów. Wszystko jest w przygotowaniu. Ja zawiadomiłem policję, że na cmentarzu dokonywane są pochówki wbrew prawu. Nie było jednak właściwego odzewu. Teraz liczę, że policja wreszcie zareaguje, kiedy zapadły wyroki o nielegalnych pochówkach.

Z mojej inicjatywy odbyłem spotkanie z biskupem pomocniczym kurii płockiej diezcji. Nie bardzo chciał słuchać naszych argumentów, stwierdził, że odkupi naszą posesję. Przysłał swego rzeczoznawcę. Ja jednak mówiłem wyraźnie, że posesja nie jest do sprzedania. Odebrałem to jako próbę wysiedlenia mnie z mojego domu. Zresztą cena była taka, że starczyłoby na kupno mieszkania w bloku.

Uważam, że kolejni proboszczowie łamali prawo, a teraz tanim kosztem chcą złagodzić zło, które wyrządzali. Zgubiła ich pazerność.

Aktualnie zapadły wyroki sądowe potwierdzające nielegalność pochówków. Sąd wyznaczy też kwotę jaka będzie mi się należała za wiele lat życia kilka metrów od rozkładających się ciał. Liczne pogrzeby za płotem, odcisnęły piętno na mojej psychice.

O komentarz do spawy poprosiliśmy również administratora płońskiego cmentarza parafialnego, czyli ks. proboszcza Janusza Rumińskiego.

Cmentarz parafialny w Płońsku zajmuje bardzo ważne miejsce zarówno w życiu całej wspólnoty parafialnej, jak również całego naszego miasta. Jest to miejsce pochówków wszystkich bliskich zmarłych. Na naszym cmentarzu jest 6 tysięcy grobów, czyli prawie każda rodzina mieszkająca w Płońsku czy okolicach ma kogoś pochowanego na cmentarzu.

Zaniedbania, niekonsekwencja przejawiająca się w nierespektowaniu prawa przez kolejnych administratorów cmentarza doprowadziły w ostatnich latach do konfliktu między parafią, a mieszkańcami posesji przy ul. Kopernika sąsiadującymi z nekropolią. Taka sytuacja negatywnie odbija się na wizerunku parafii i poniekąd utrudnia jej prawidłowe funkcjonowanie.

Dlatego też, odkąd przyszedłem do parafii św. Michała Archanioła w Płońsku w lipcu 2019 roku, staram się rozwiązać problem naszego cmentarza parafialnego.  Po decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Płońsku z dnia 19 października 2005 roku, w skutek interwencji mieszkańców budynku przy ul. Kopernika, jest zakaz dokonywania pochówków zmarłych w odległości poniżej 50 metrów od istniejących budynków mieszkalnych, na cmentarzu w Płońsku usytuowanym przy ulicy Kopernika i Wolności. Mimo takiej decyzji, pochówki były dokonywane.

Pochowano 174 osoby w 124 grobach. Pochówki rozpoczęły się już w latach -90-tych i trwały do końca czerwca 2019 roku, do momentu objęcia przeze mnie proboszczostwa w parafii. Z przyjściem do parafii św. Michała Archanioła w Płońsku przestrzegam decyzji płońskiego sanepidu z 2005 roku. Parafia w strefie zakazanej do lipca 2019 roku wydzierżawiła 301 miejsc.

Jestem otwarty na dialog i wyrażam głęboką nadzieję, iż z właścicielami posesji przy ul. Kopernika dojdziemy do porozumienia. Problem dotyka też rodzin, które muszą przeżywać cierpienie i traumę po śmierci swoich bliskich. Zależy mi, aby pomimo wielu nieprawidłowości, które wydarzyły się w skutek różnych interpretacji prawnych, przede wszystkim zachować szacunek dla osób pochowanych w tej strefie i zapewnić pokój ich spoczynku, trzeba abyśmy uszanowali prawa rodzin, których bliscy spoczywają w tym miejscu. Przecież tam leży syn, córka, mąż, żona, matka, ojciec i trudno powiedzieć - nie może być mąż pochowany do swojej żony. Są to dramaty rodzin, staram się  zrozumieć osoby, co czują w danej chwili, kiedy umiera im ktoś bliski i nie mogą go pochować do grobu rodzinnego. Chciałbym prosić rodziny, które mają swoich bliskich na cmentarzu, aby zrozumieli trudną sytuację braku miejsc na cmentarzu, gdy szukamy nowych miejsc, by pochować zmarłych ze strefy zakazanej.

Od strony ul. Wolności mamy wolne miejsce na cmentarzu i można by postawić kolumbaria dla tych, którzy chcą być skremowani, ale na chwilę obecną jest sprzeciw mieszkańców bloków przy ul. Wolności.

Słyszę często, że każdy chce być pochowany na cmentarzu parafialnym, a tak dużo w nas egoizmu i dbania tylko o siebie. Cmentarz jest naszym wspólnym dobrem, historią poprzednich pokoleń naszego miasta, naszych rodzin i trzeba o niego dbać i pielęgnować, by pamięć o tych którzy nas wyprzedzili do wieczności, była żywa w naszych sercach.

Proszę wszystkich, byśmy wspólnie dbali o miejsca naszych zmarłych. Proszę i zapraszam wszystkie strony do dialogu, byśmy wspólnie rozwiązali problem cmentarza płońskiego, bo przecież on nas wszystkich dotyczy.