Prawa pasażera w przypadku opóźnionego lub odwołanego lotu

Podróże lotnicze znacznie ułatwiają życie i umożliwiają szybkie dotarcie do odległych miejsc, czy to w celach służbowych, prywatnych, czy po prostu wakacyjnych, jednak niosą ze sobą również pewne ryzyka. Niestety opóźnienia i odwołania lotów są nierozłączną częścią tej rzeczywistości, która może popsuć plany. Pasażerowie bardzo często nie mają świadomości, jakie prawa im przysługują w takich sytuacjach. Warto zatem poznać swoje prawa jako pasażera oraz egzekwować ich przestrzeganie przez przewoźnika. 

Podstawa prawna:
1. rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91. Stan prawny na dzień: 06 czerwca 2024 r.

Na wstępie warto wiedzieć, że przypadki opóźnienia, odwołania lotu oraz odmowy przyjęcia na pokład reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261 z 2004 roku. Co zatem zgodnie z niniejszym rozporządzeniem zrobić w przypadku opóźnionego lub odwołanego lotu? W pierwszej kolejności należy złożyć reklamację bezpośrednio u przewoźnika, który wykonywał dany rejs. Praktycznie każdy przewodnik na swojej stronie www ma zakładkę w tym zakresie. Jeśli przewoźnik lotniczy w terminie 30 dni nie odpowie na reklamację lub jego odpowiedź będzie niesatysfakcjonująca, pasażerowi przysługuje prawo do: 

a) złożenia wniosku o wszczęcie postępowania polubownego przed Rzecznikiem Praw Pasażerów; 
b) dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.

Pamiętać należy, że wniosek do Rzecznika Praw Pasażerów należy złożyć przed upływem 1 roku od dnia wykonania przewozu, lub dnia, w którym przewóz miał być wykonany. Po tym czasie roszczenie niestety ulega przedawnieniu. 

Warto pamiętać, że pasażer w przypadku opóźnienia lub odwołania lotu ma prawo do opieki ze strony przewoźnika. W ramach opieki przewoźnik winien bezpłatnie zapewnić: 

a) posiłki i napoje;
b) dwie rozmowy telefoniczne, faksy lub e-maile;
c) zakwaterowanie w hotelu wraz z transportem pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania.

Pomoc udzielana jest w zależności od czasu oczekiwania na opóźniony lot, przy czym prawo do zakwaterowania w hotelu przysługuje tylko w przypadku konieczności oczekiwania na ten lot przez jedną lub więcej nocy. W przypadku dużych opóźnień pomoc będzie oferowana po upływie: 

a) co najmniej 2 godzin – w przypadku lotów o długości do 1500 km;
b) co najmniej 3 godzin – w przypadku dłuższych lotów wewnątrzwspólnotowych albo innych lotów na dystansie 1500-3500 km; 
c) co najmniej 4 godzin – w przypadku lotów innych niż wewnątrzwspólnotowe o długości większej niż 3500 km. 

[BANER]0[/BANER]

Ponadto w przypadku opóźnienia lotu o co najmniej 3 godziny, przewoźnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Wynosi ono od 250 do 600 euro w zależności od długości trasy. Prawo do odszkodowania z tytułu opóźnionego lotu nie przysługuje, gdy opóźnienie to jest spowodowane nadzwyczajnymi okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Przez nadzwyczajne okoliczności należy rozumieć przede wszystkim: destabilizację polityczną, warunki meteorologiczne uniemożliwiające dany lot, zagrożenie bezpieczeństwa, nieoczekiwane wady mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo, strajki mające wpływ na działalność przewoźnika, etc. Odszkodowanie co do zasady powinno być wypłacone w formie pieniężnej. Za pisemną zgodą pasażera może być też zrealizowane w formie vouchera lub usług. 

Pasażer w przypadku opóźnienia lotu o co najmniej 5 godzin ma prawo zrezygnować z podróży za zwrotem kosztów biletu oraz lotu powrotnego do pierwszego miejsca odlotu. 

REKLAMA

W zakresie odwołania lotu prawa pasażera są co do zasady tożsame, jak w przypadku lotu opóźnionego. Pomoc podobnie jak w przypadku opóźnienia lotu udzielana jest w zależności od czasu oczekiwania na alternatywny lot, przy czym prawo do zakwaterowania w hotelu przysługuje tylko w przypadku konieczności oczekiwania na ten lot przez jedną lub więcej nocy. 

W przypadku odwołania lotu przewoźnik również jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania. Jest jednak kilka przypadków, gdy prawo do odszkodowania nie przysługuje, mianowicie gdy: 

a) pasażer został poinformowany o odwołaniu lotu co najmniej 2 tygodnie przed planowanym czasem odlotu bądź przewoźnik lotniczy poinformował o odwołaniu lotu w terminie krótszym niż 14 dni i zaproponował pasażerowi alternatywne połączenie na zasadach określonych właściwymi przepisami; 
b) odwołanie lotu jest spowodowane nadzwyczajnymi okolicznościami, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia przez przewoźnika wszelkich racjonalnych środków. Przez nad zwyczajne okoliczności należy rozumieć m.in. destabilizację polityczną, warunki meteorologiczne uniemożliwiające dany lot, zagrożenie bezpieczeństwa, nieoczekiwane wady mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo, strajki mające wpływ na działalność przewoźnika. 

W przypadku odwołania lotu pasażer ma również prawo odstąpić od umowy. W tym przypadku przewoźnik jest zobowiązany zwrócić pasażerowi w formie pieniężnej pełen koszt biletu w terminie 7 dni po cenie zakupu, za część lub części nieodbytej podróży oraz za część lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży oraz zapewnić pasażerowi, gdy jest to odpowiednie, w najwcześniejszym możliwym terminie lot powrotny do pierwotnego miejsca wylotu. 

W przypadku odwołania lotu przewoźnik jest zobowiązany zapewnić pasażerowi zmianę planu podróży w taki sposób, aby na porównywalnych warunkach mógł dotrzeć do miejsca docelowego: 

a) w najwcześniejszym możliwym terminie lub;
b) w terminie późniejszym, dogodnym zarówno dla pasażera, jak i przewoźnika.

Przy czym prawo do zmiany planu podróży nie przysługuje pasażerowi, jeśli skorzystał z prawa do zwrotu pełnego kosztu biletu.

Warto też pamiętać, że pasażerowie z krajów spoza Unii Europejskiej również mogą korzystać z praw przysługujących na mocy rozporządzenia (WE) nr 261/2004, o ile ich lot odbywa się z lotniska położonego na terytorium Unii lub do takiego lotniska i jest realizowany przez unijnego przewoźnika.

[ZT]17677[/ZT]

Czasem linie lotnicze mogą wprowadzać zmiany do harmonogramu lotów z wyprzedzeniem, o czym mają obowiązek poinformować pasażerów. Jeśli zmiana godzin wylotu jest znacząca, pasażer ma prawo do rezygnacji z lotu i pełnego zwrotu kosztów, lub do zmiany rezerwacji na inne dostępne połączenie. Warto wiedzieć, że w takiej sytuacji przysługuje również prawo do odszkodowania, jeżeli przewoźnik nie poinformuje o zmianie z odpowiednim wyprzedzeniem.

Znajomość swoich praw jako pasażera jest kluczowa w sytuacji opóźnienia, czy odwołania lotu. Dzięki temu można skuteczniej dochodzić swoich roszczeń i praw na miejscu oraz minimalizować stres, a także inne negatywne konsekwencje wynikające z takich losowych zdarzeń. Tutejsza kancelaria zajmuje się, m.in. pomocą pasażerom zarówno na etapie reklamacyjnym, w postępowaniu polubownym przed Rzecznikiem Praw Pasażerów, jak i w postępowaniu sądowym. 

Piotr Truszkowski Adwokat

Współpraca:
Weronika Banaszewska Radca Prawny 
Kancelaria Adwokacka Legallex
Filia Kancelarii w Płońsku:
ul. Żołnierzy Wyklętych 20 B, U3
09-100 Płońsk
[email protected]
+48512010810