Puszki rozprężne, nieodłączne komponenty systemów HVAC, są niezbędne do utrzymania optymalnego klimatu w budynkach mieszkalnych oraz komercyjnych. Odprowadzanie zanieczyszczonego powietrza i dostarczanie świeżego jest kluczowe dla komfortu i zdrowia mieszkańców. Istotne jest, by system wentylacyjny działał efektywnie, co zapewnia między innymi skrzynka rozprężna. W niniejszym artykule omówimy jej funkcje i lokalizację w systemie wentylacyjnym.
Co to jest skrzynka rozprężna? Skrzynka rozprężna, inaczej nazywana puszką rozprężną, to element końcowy w systemie wentylacyjnym. Wyprodukowana zazwyczaj z ocynkowanej stali, szklanej wełny mineralnej lub plastiku jak spieniony polipropylen, znajduje się w przewodzie zaraz przed anemostatem czy kratką wentylacyjną, co wymaga od producentów tworzenia jej w różnorodnych kształtach i wymiarach.
Funkcja skrzynek rozprężnych w wentylacji to łączenie przewodu wentylacyjnego z anemostatem nawiewnym lub wywiewnym, czyli zaworem umieszczonym w suficie pomieszczenia. Skrzynki te świetnie nadają się także do montażu przy klimakonwektorach, pełniąc rolę dystrybutora powietrza, filtru oraz zapewniając łatwy dostęp do serwisowania urządzenia. Nowe zastosowania obejmują smogboxy, które z filtrem węglowym eliminują nieprzyjemne zapachy i niechciane substancje.
Zadaniem skrzynek rozprężnych jest równomierne dostarczanie powietrza. Urządzenie to spowalnia przepływ powietrza do pomieszczenia w budynkach różnej wielkości. Ulepsza to funkcjonowanie systemu, a także przyczynia się do redukcji hałasu instalacyjnego. Skrzynka rozprężna zatem nie tylko poprawia efektywność wentylacji, ale również działa jako tłumik dźwięków. Wspomniane smogboxy z dodatkowymi filtrami węglowymi zapewniają dodatkową czystość powietrza.
Sposób montażu skrzynek rozprężnych jest kluczowy ze względu na ich lokalizację w systemie. Zwykle instaluje się je na przewód wentylacyjny metodą 'na wcisk' za pomocą specjalnych króćców. Obudowa skrzynki rozprężnej zabezpiecza kanał i zapewnia jego stabilność. Czasami dla dodatkowej stabilności używa się perforowanej taśmy. Na dolnym końcu puszki znajduje się kołnierz, do którego montuje się anemostat lub kratkę, kończąc cały układ.
Skrzynka rozprężna zwana potocznie puszką rozprężną, to końcowy element instalacji wentylacyjnej. Jest wykonywana głównie ze stali ocynkowanej, z płyty z mineralnej wełny szklanej lub z tworzyw sztucznych, takich jak spieniony polipropylen. Jej lokalizacja w przewodzie tuż przed anemostatem lub kratką wentylacyjną, wymusza także na producentach stosowanie różnych kształtów i wymiarów tego elementu.
Podstawową funkcją mechaniczną skrzynki rozprężnej jest połączenie przewodu wentylacyjnego z anemostatem nawiewnym lub wywiewnym, a więc zaworem montowanym w suficie wentylowanego pomieszczenia. Ponadto skrzynki doskonale sprawdzają się do montażu przy klimakonwektorach, jako element rozdzielający powietrze oraz zapewniający filtrację i dostęp serwisowy do urządzenia. Z nowszych zastosowań wspomnieć należy o tzw. smoboxy, czyli skrzynkach montowanych przy rekuperacji. Zawierają one filtry węglowe, które usuwają nieprzyjemny zapach i niepożądane substancje.
Rolą skrzynek rozprężnych do anemostatów jest jednak wyrównywanie napływu powietrza. Element ten wyhamowuje powietrze napływające do wnętrza pomieszczenia zarówno w budynkach wielkopowierzchniowych, jak i domach mieszkalnych. Dzięki takiemu usprawnieniu pracy układu, zadaniem skrzynki rozprężnej staje się pośrednio również tłumienie hałasu powstałego w instalacji. Puszka rozprężna pozwala zatem zachować pełną efektywność systemu wentylacyjnego, stanowiąc ponadto pewnego rodzaju tłumik szumów w nim powstałych. Odpowiada więc zarówno za poprawny przepływ powietrza przez kratkę bądź anemostat, jak i za niwelowanie niekomfortowego poziomu hałasu w użytkowanych pomieszczeniach. Wspomniane wcześniej smogboxy, z wbudowanymi filtrami węglowymi, gwarantują dodatkową filtrację powietrza. Podsumowując, skrzynki rozprężne rozdzielają powietrze, tłumią hałasy na instalacji, filtrują powietrze, gwarantują dostęp serwisowy i zapewniają odpowiedni nawiew powietrza.
Ze względu na lokalizację skrzynek rozprężnych do wentylacji w całym układzie, istotny jest sposób ich montażu i zastosowanie odpowiednich gabarytów elementu. Najczęściej montowane są one do przewodu wentylacyjnego metodą „na wcisk” przy wykorzystaniu nyplowych króćców. Ponadto obudowa skrzynki rozprężnej nachodzi na kanał utrzymując go w trakcie użytkowania w odpowiednim miejscu. Dla większej stabilizacji układu, element ten jest niekiedy montowany przy dodatkowym wykorzystaniu taśmy perforowanej, co pozwala na zastosowanie skrzynki zarówno w instalacji sufitowej, jak i podłogowej. W dolnej części puszek rozprężnych znajduje się z kolei stały lub regulowany kołnierz, do którego montowany jest anemostat lub kratka wentylacyjna, czyli końcowe elementy całego układu.
Bardzo szeroka gama rozwiązań systemów wentylacyjnych, wymusza produkcję skrzynek rozprężnych do wentylacji o różnorodnych kształtach i wymiarach.
