Co można zrobić, gdy dzieło jest wadliwe? [ADWOKAT RADZI]

Jakie uprawnienia przysługują zamawiającemu w przypadku wadliwego wykonania przedmiotu umowy o dzieło? Dziś kolejny artykuł z naszego cyklu ''Adwokat radzi". 

Umowa o dzieło to stosunek cywilnoprawny, w którym przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła, natomiast zamawiający zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia. W ramach umowy o dzieło przyjmujący zamówienie odpowiada za osiągnięcie konkretnego rezultatu – wytworzenie lub przerobienie określonego umową przedmiotu, bądź też za naprawę dzieła już istniejącego. Co jednak można zrobić, gdy dzieło jest wadliwe? Przepis art. 638 § 1 Kodeksu cywilnego (dalej: k. c.) stanowi, iż do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Pamiętać jednak należy, iż odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego. 

Zgodnie z art. 560 k. c. w przypadku wystąpienia wady rzeczy sprzedanej (per analogiam wykonanego dzieła), kupującemu lub zamawiającemu przysługują następujące uprawnienia: 

• 1. jeśli kupujący jest konsumentem może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad; 
• 2. może żądać usunięcia wady;  
• 3. może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, iż ustawodawca w przytoczonym przepisie zastosował alternatywę rozłączną w zakresie dokonania przez kupującego wyboru uprawnień, w przypadku wadliwości rzeczy sprzedanej. Oznacza to, że osoba legitymowana do skorzystania z przywilejów ujętych w art. 560 § 1 k.c. może skorzystać tylko z jednego z tych uprawnień. Pamiętać również należy, iż zgodnie z art. 560 § 4 k. c. zamawiający nie może od umowy odstąpić, jeżeli wada jest nieistotna. Należy wskazać, iż wada istotna to taka, która uniemożliwia lub znacząco utrudnia korzystanie z rzeczy w sposób zgodny z jej przeznaczeniem, czy też jest sprzeczna z celem określonym w umowie. W przypadku skorzystania z uprawniania odstąpienia od umowy, tę uważa się za niezawartą, zatem strony będą zobowiązane do wzajemnego zwrotu dokonanych już świadczeń. 

Zamawiający może również złożyć przyjmującemu zamówienie oświadczenie o obniżeniu ceny. Ustawodawca dokonał limitowania wartości „obniżenia ceny”, które znalazło wyraz w treści art. 560 § 3 k.c. Ten bowiem stanowi, iż obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Przyjęta i ugruntowana linia orzecznicza wskazuje, że chodzi zatem o różnicę w wartości rzeczy wolnej od wad i wartości rzeczy obarczonej wadami. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2006 r. wskazano, że „prawidłowe zastosowanie art. 560 § 3 k.c. wymaga stosunkowego obniżenia ceny, a więc ustalenia proporcji między wartością rzeczy wolnej od wad a jej wartością rzeczywistą, czyli ustaloną z uwzględnieniem istniejących wad. Następnie tę samą proporcję należy zastosować do ceny przyjętej w umowie, obliczając w ten sposób nową, obniżoną cenę” (zob. wyrok SN z dnia 02.03.2006 r., sygn. I CSK 22/05, publ. LEX nr 1503133). Zatem w celu określenia kwoty o jaką można obniżyć umówioną cenę należy zestawić wartość rzeczy w stanie wadliwym z wartością rzeczy określoną w umowie.

Piotr Truszkowski
Adwokat
+ 48694487667

Filia Kancelarii w Płońsku
ul. Młodzieżowa 13 lok. 72
09-100 Płońsk